Навіны
14 снежня 2022 г. прыняты ў першым чытанні Палатай прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь праект Закона «Аб канстытуцыйным судаводстве», якім рэгулюецца заканадаўчы механізм рэалізацыі новых паўнамоцтваў Канстытуцыйнага Суда, замацаваных у абноўленай Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь.

1. У законапраекце ў развіццё палажэнняў Канстытуцыі ўстанаўліваецца рэгуляванне канстытуцыйнага судаводства па справах аб:

тлумачэнні Канстытуцыі;

адпаведнасці Канстытуцыі законаў, указаў Прэзідэнта, пастаноў Савета Міністраў, нарматыўных прававых актаў іншых дзяржаўных органаў;

канстытуцыйнасці праектаў законаў аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у Канстытуцыю;

адпаведнасці Канстытуцыі законаў, прынятых Парламентам, да іх падпісання Прэзідэнтам;

канстытуцыйнасці пытанняў, якія выносяцца на рэспубліканскі рэферэндум;

адпаведнасці Канстытуцыі міжнародных дагавораў Рэспублікі Беларусь, якія не ўступілі ў сілу;

наяўнасці фактаў сістэматычнага або грубага парушэння Прэзідэнтам Канстытуцыі;

наяўнасці фактаў сістэматычнага або грубага парушэння палатамі Парламента Канстытуцыі;

канстытуцыйнасці правядзення выбараў Прэзідэнта, дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў і членаў Савета Рэспублікі;

канстытуцыйнасці законаў, прымененых у канкрэтнай справе, па канстытуцыйных скаргах;

канстытуцыйнасці нарматыўных прававых актаў, якія падлягаюць прымяненню пры разглядзе судамі канкрэтных спраў, па запытах судоў.

2. Згодна з Канстытуцыяй правам на зварот у Канстытуцыйны Суд надзелены Прэзідэнт, Прэзідыум Усебеларускага народнага сходу, Палата прадстаўнікоў, Савет Рэспублікі, Вярхоўны Суд, Савет Міністраў, суды агульнай юрысдыкцыі і грамадзяне.

Палажэннямі законапраекта вызначаецца парадак іх звароту ў Канстытуцыйны Суд.

Устаноўлены працэсуальны парадак падачы канстытуцыйнай скаргі:

канстытуцыйную скаргу мае права падаць грамадзянін;

абскарджваецца парушэнне яго канстытуцыйных правоў і свабод;

праверцы могуць быць падвергнуты толькі нормы законаў, прымененых у канкрэтнай справе;

грамадзянінам вычарпаны ўсе іншыя сродкі судовай абароны.

Вычарпанне сродкаў судовай абароны азначае, што грамадзянінам выкарыстаны ўсе магчымасці абскарджання судовых пастаноў, аднак, па меркаванні грамадзяніна, яго канстытуцыйныя правы і свабоды застаюцца парушанымі ў сілу неканстытуцыйнасці закона, прымененага судом пры разглядзе справы.

Устаноўлена, што скарга павінна быць пададзена не пазней аднаго года з дня прыняцця судовай пастановы, якой вычэрпваюцца ўсе іншыя сродкі судовай абароны.